این داستان بازگشت یک قهرمان نیست، چون هرگز نرفته که برگرده. این داستان یک یک نرم افزاره که از سال 1988 تا الان سرپا مونده. یعنی ۳۲ سال و دو برابر سن فیسبوک. این داستان IRC یا چت روی رله اینترنته.

چرا IRC قراره برگرده؟

اول از همه هرگز نرفته که برگرده
خب این فناوری برای اوایل دنیای کامپیوتره، زمانی که سرعت ها نهایتا در حد کیلوبایت بود، از رم و کارت گرافیک و بقیه هم دیگه لازم نیست که بگم، پس چیزی که برای اون شرایط نوشته شده الان دیگه میتونه به راحتی پرواز کنه.

اون زمان از فریمورک های سنگین امروزی و رم اضافی که استفاده کنن نبوده،‌همه چیز در بهینه ترین حالت ممکن قرار داره.

IRC رو یک آقایی به اسم Jarkko Oikarinen تو دانشگاهی که کار میکرد ساخت، البته قبل از این هم نرم افزاری برای ارتباط بوده تو همین دانشگاه اما بدرد نمیخورد، وقتی میسازه تو همون سال اول فراتر از کشورش فنلاند میره و جهانی میشه.

نحوه کار کردنش هم خیلی سادست، چندتا سرور با هم یک شبکه رو تشکیل میدن، هرکسی به هرکدوم از این سرور ها که وصل بشه در واقع به این شبکه وصل شده، داخل هر شبکه کانال هایی ایجاد میشه با موضوعات مختلف مثلا یک کانال با اسم chat که برای صحبت کردن استفاده میشه. امکان پیام خصوصی هم وجود داره.

خیلی ایرانی ها توی تلگرام از کلمه "اصل" برای گرفتن اطلاعات فرد مقابل استفاده میکنن. این کلمه از زمان IRC باقی مونده و به معنی age/sex/location هستش.

اولین سرور IRC

چطور این همه سال دوم آورده

IRC برای اوایل اینترنته،‌زمانی که آزادی مهم تر از پول بود. توی اون دوران کسی وقتی چیزی میساخت صرفا استفاده اون محصول برای اهمیت داشت.
پس آقای Jarkko که با اسم WIZ هم شناخته میشه این چیزی که ساخته بود رو رایگان در احتیار همه گذاشت. این بود که مردم به نحوی که درست بود پیش بردنش.
و حتی الان که تعداد کانال ها بیشتر یا حداقل مساوی با تعداد کاربرهاست سرورها از کار نیافتادن، همچنان هم کار میکنن.

از مرورگر فایرفاکس استفاده کردید تا حالا؟ اگر آره میدونید که فایرفاکس برای موزیلا است، و موزیلا تا همین امسال از IRC استفاده میکرده و امثال به MATRIX تغییر داده. با وجود بهبود های داخل تمام راهکارهای بعد IRC باز هم لذتی که تو IRC هست هیج جا نیست.

کی رو IRC هستش؟

تو این سال های مخوف تا امسال در واقع فقط خوره های کامپیوتر، آدمایی که از اول توی IRC بودن و هکر ها توی IRC موندن. اما امسال (متاسفانه) با شیوع کرونا دوباره آدمای عادی به IRC برگشتن.
جالبی قصه این جاست که با وجود آزادی بیان کامل داخل IRC جامعه داخل این محیط فضای اون رو تعیین میکنه.

البته ناگفته نماند که مهم ترین استفاده IRC در حال حاضر همون deep web هست. که بصورت کلی چیز خوبی نیست.

مشکلات

IRC برای دوران قدیمه، دورانی که حملات سایبری هر روز اتفاق میافتاد و هنوز راه های جلوگیری شکل نگرفته بود. به همین دلیل در اون دوران قطعی های ناشی از حملات یکی از مهم ترین مشکلات بود. البته انقدر شبکه ها زیاد بود و هنوز هم هست که مردم میتونستن برن یک شبکه دیگه، و فقط بد بحال اون شبکه بود که کاربرهاش از دست میرفت

شباهت ها با نرم افزار های جدید

اول از همه اینکه IRC یک پروتکل است. اما شباهت های محیط کلاینت های IRC با نرم افزار های جدید خیلی زیاد است. درواقع بیشتر امکاناتی که امروزه نرم‌افزار ها اضافه میکنند یک دور در دوران قدیم وجود داشته. حتی درآمد از محل تبلیغات، ارسال لینک ها و عکس ها، تمام "خز بازی" های همیشگی، ربات های مختلف و همه و همه.

تفاوت ها

از طرفی با وجود همه این ها دلایلی وجود داشته که استفاده از این کلاینت ها کمتر شده.
که دلایل منفی را شامل میشوند:
1. رابط کاربری همچنان قدیمیست
2. کلاینت ها برای کاربران خیلی عادی مناسب نیستند
3. معلوم نیست مشکلات امنیتی حل شده یا نه

البته این مورد آخر رو من اطلاع ندارم، شاید دیگه قطعی وجود نداشته باشه

یکسری تفاوت های مثبت هم وجود داره:
1. نهایت بهینه بودن در تمام بخش ها رعایت شده
2. قابلیت اتصال حتی با سرعت خیلی کم
3. مصرف کم اینترنت، اگر همیشه کلاینت irc رو باز بگذارید حتی احساسش هم نمیکنید.
4. لذت بخش بودن

این قسمت آخر شاید بیشتر برای خوره های کامپیوتر باشه

و درمورد سبک بودن IRC

IRC انقدر قدیمیه که رم و cpu ای که الان استفاده میکنید چندین هزار برابر چیزیه که براش طراحی شده.
پس برعکس نرم‌افزار ها و پروتکل های جدید که نامحدود از منابع شما استفاده میکنن، مثلا شما فیسبوک، اسلک و این چیزارو اگر باز بزاری وقتی داری کارمیکنی کلی از سرعت شما کم میکنن، فقط یک بخش خیلی کوچک از منابع رو استفاده میکنن.
حجم کمتری از اینترنت هم استفاده میشه.

در نهایت اگر قصد اومدن به IRC رو داشتید:
1. مواظب باشید و امنیت خودتون رو حفظ کنید
2. برید تو https://www.rizon.net/chat من معمولا تو گروه چت هستم.
3. آدمای داخل کانال ها دائما تغییر میکنه. اما معمولا سر ساعات مشخص مردم بصورت گروهی میان